Jak pracowaliśmy z książką "Żywiciel"? Dobre praktyki ze szkół

 

W tym semestrze, dzięki współpracy z wydawnictwem Mamania, grupy projektowe miały możliwość pracy z trylogią Deborah Ellis „Żywiciel”. Choć każda z zainteresowanych grup dostała publikację-ćwiczenia do pracy z książką, miała też dużą dowolność w wyborze metod omawiania książki. Jakimi dobrymi praktykami mogą podzielić się kluby czytelnicze? Oto nasze zestawienie.

Poznajemy kulturę

Niemal każdy klub czytelniczy, zanim zaczął czytać książkę, szukał informacjiAfganistanie – nie tylko wojnie, ale też geografii, przyrodzie, kulturze i sztuce. Kraj, w książce i w mediach pokazany poprzez perspektywę wojny i terroru, został pokazany w szerszym kontekście. W większości przypadków uczniowie i uczennice sami szukali materiałów i prezentowali informacje, a opiekun lub opiekunka grupy jedynie naprowadzał/a i korygował/a ewentualne błędy.

 

Trudne słowa!

Czador czy burka? Leżąc na toshaku przykrywasz się pattu, czy odwrotnie? Każde z tych słów nie tylko przybliża nas do realiów życia Parvany, ale jest też doskonałą okazją do długich dyskusji na ważne tematy. A tworzenie słowniczków – dobrym pomysłem na świadomą lekturę.

 

Czytamy młodszym

Choć książka jest napisana z myślą o czytelnikach co najmniej dziesięcioletnich, niektóre grupy czytały fragmenty młodszym koleżankom i kolegom. Wybierały fragmenty bezpieczne i zrozumiałe, nie epatujące przemocą, za to pokazujące codzienne życie w Afganistanie.

 

Głośne czytanie

Zawsze doceniane czy wróciło do łask? Kluby, mając jedną książkę do dyspozycji, czytały na głos i na głosy. Spotykały się na wspólne słuchanie nie tylko w szkole. Maj sprzyjał temu, by czytać w parku, na boisku czy w ogrodzie.

 

Empatia jest wszystkim

Nikt z nas nie potrafi przewidzieć, jakby zachował się w czasie wojny, ale są chwile, kiedy doskonale wiemy, co czuje bohaterka. Jej rozstanie z salwar kamisem okazało się być fragmentem, który wzbudzał najwięcej emocji i debat. Co to znaczy, gdy trzeba się rozstać z ukochaną maskotką, stracić jedyną piękną rzecz, czym są dla nas te rzeczy i jak byśmy się czuli? To tematy gorących rozmów zarówno w klubach czytelniczych, jak i poza nimi.

 

Była to prawdziwa lekcja nie tylko bogata w wiedzę o świecie, ale przede wszystkim spora dawka empatii. P. Beata, Goczałkowice-Zdrój

 

Czy możemy porozmawiać o wojnie?

A także o bólu, cierpieniu, strachu, żałobie, depresji… Tematach, które my, dorośli, chcemy ukryć przed dziećmi, by ich świat był zawsze bezpieczny. Tematach, które dzieci poruszają same, o których myślą i z którymi same się mierzą. „Żywiciel” pozwolił poruszać je w bezpieczny sposób, jednocześnie odnosząc się do najnowsze historii, podobnej do tych, które możemy obejrzeć w wiadomościach i które dzieją się obecnie i wcale nie tak daleko. Czasami odnoszono się także do II wojny światowej i porównywano losy dzieci w Afganistanie z losami dzieci w Polsce. W jednej ze szkół połączono czytanie „Żywiciela” z projektem BohaterON.

 

Pierwszym podjętym krokiem było przeczytanie przeze mnie książki, której do tej pory nie znałam. Miałam wątpliwości, czy uczniowie mojej klasy są gotowi na przyjęcie tak trudnych i czasami drastycznych treści, dlatego na pierwszym spotkaniu Klubu przeczytaliśmy początek powieści, jednocześnie analizując kolejne fragmenty. Okazało się, że młodzież chciała czytać dalej i potrafi emocjonalnie zmierzyć się z poruszanymi problemami, dlatego na kolejnych zajęciach omówiliśmy następujące kwestie: dzieciństwo czasów wojny i pokoju, relacje rodzinne, odpowiedzialność, wojna, realia Afganistanu, rola kobiety w społeczeństwie w różnych regionach świata. P. Anna, Świętochłowice

 

Ponadto wyszukiwaliśmy informacji na temat przejmowania władzy w ostatnim dziesięcioleciu przez fundamentalistów wykorzystujących religię do swych celów. Doszliśmy do wniosków, czym grozi krajowi, w którym religia zmienia swe znaczenie. Podsumowaniem spotkań czytelniczych była przeprowadzona debata pt "Czy edukacja i czytelnictwo jest potrzebne dzieciom i młodzieży?, w której uczestniczyli członkowie Klubu Czytelniczego i przedstawiciele klas siódmych. P. Beata, Bytom

 

Zobacz

Książka bez ilustracji? To trzeba naprawić! Ilustracje, które tworzyły dzieci na zajęciach pozwalają zobaczyć ich emocje, to co dla nich jest ważne i im bliskie.

 

Wrzuć to na warsztat

Plakaty, osie czasu, uczniowskie prezentacje, warsztaty, wspólna praca nad planszami o książce, lapbooki, zakładki do lektury i wiele, wiele innych metod pracy, grupowej i indywidualnej. Aktywnie i samodzielnie! Pojawiły się nawet kody QR i quizy z lektury.

 

 

Pracuj z przewodnikiem

Nasz przewodnik okazał się przydatnym narzędziem do pracy z książką. Kluby korzystały z całości lub wybierały poszczególne zadania. Pozwalał uporządkować wiedzę i dawał szansę na rozmowę o emocjach.

 

Więcej!

W przewodniku po książce zaproponowaliśmy strony, książki i filmy, dzięki którym można pogłębić swoją wiedzę, z czego zespoły chętnie korzystały. A co ważniejsze, szukały własnych tytułów, do których warto zajrzeć! Wśród wymienionych w sprawozdaniach tytułów pojawiły się m.in. „Malala i jej czarodziejski ołówek”, „Która to Malala”, „Iqbal” oraz „Persepolis”.

Bardzo przydatny był zamieszczony na stronie CEO - Przewodnik po książce. Przy okazji "Żywiciela" na zajęciach sięgnęliśmy też po książkę: "Mali bohaterowie. Dzieci, które zmieniły świat" Artura Maciaka. To publikacja, która zwróciła uwagę na ważny temat dotyczący praw dzieci i związany również z główną bohaterką książki "Żywiciel". P. Izabela, Lębork

 

W kolejnych dniach przeczytamy wspólnie drugi i trzeci tom, ponieważ jesteśmy bardzo ciekawi, jak potoczyły się dalsze losy bohaterki. Widzimy dużą zbieżność jej losów z historią Iqbala, którą znamy z lekcji języka polskiego. Mamy pomysł na zrealizowanie przez klub czytelniczy w przyszłym roku szkolnym projektu edukacyjnego z zakresu edukacji kulturowej, do którego zaprosimy całą społeczność szkolną. P. Joanna, Lublin

 

Weź książkę na lekcję

Książki omawiano nie tylko w klubach czytelniczych. Były także materiałem pomocniczym na lekcjach etyki i na języku polskim – także jako lektury nieobowiązkowe oraz na godzinach wychowawczych. Z powodzeniem można je także wykorzystać na interdyscyplinarnych zajęciach związanych z wiedzą o społeczeństwie, historią i geografią.

 

 

Relacje z wybranych szkół:

http://spwandow.szkolnastrona.pl/art,960,zywiciel

 

http://www.sp51.bytom.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=406:projekt-edukacyjny-zywiciel&catid=14&Itemid=435

 

https://www.sp1lebork.pl/aktualnosci-szkoly/poczytajmy-po-raz-kolejny/

 

https://www.youtube.com/watch?v=4IrVIZs0DIE